Zekâ Değişir mi? Halil Rıfat Paşa'da Öğrenci Koçluğu ile "Büyüme Zihniyeti" İnşa Etmek

"Ben sayısalcı değilim, matematiği yapamam." "Tarih ezberlemek çok zor, benim hafızam o kadar kuvvetli değil." "Sınavda yine heyecanlandım, ben bu işi başaramayacağım."

Bu cümleler size de tanıdık geliyor mu? Birçok öğrencinin, potansiyellerinin önündeki en büyük engelin derslerin zorluğu değil, kendi yeteneklerine dair sahip oldukları bu sarsılmaz (!) inançlar olduğunu biliyor muydunuz? Stanford Üniversitesi psikologu Carol Dweck'in öncülük ettiği çığır açan araştırmalar, başarının sırrının yetenekten çok "zihniyette" saklı olduğunu gösteriyor. Sinas Koçluk olarak, Halil Rıfat Paşa'da öğrenci koçluğu hizmeti sunan bir kurum olarak, öğrencilerimizin zihniyetini dönüştürerek potansiyellerini ortaya çıkarmayı hedefliyoruz.

Zihniyetin İki Yüzü: Sabit Zihniyet vs. Büyüme Zihniyeti

Carol Dweck'e göre insanlar, zekâ ve yetenekleri hakkında temel olarak iki farklı zihniyetten birine sahip olma eğilimindedir. Bu zihniyet, öğrencinin zorluklara, eleştirilere ve başarısızlıklara nasıl tepki vereceğini doğrudan belirler.

Sabit Zihniyet (Fixed Mindset): Bu zihniyete sahip bireyler, zekânın ve temel yeteneklerin doğuştan gelen, sabit ve değiştirilemez özellikler olduğuna inanır. Onlar için ya bir konuda "iyisinizdir" ya da "kötüsünüzdür".
- Sonuçları: Bu inanç, öğrencinin zorlayıcı görevlerden kaçınmasına neden olur, çünkü başarısızlık zekâlarının yetersiz olduğunun bir kanıtı gibi algılanır. Çabayı, yeteneksizliğin bir işareti olarak görürler ("Eğer zeki olsaydım, bu kadar çabalamam gerekmezdi."). Başkalarının başarısı onlar için bir tehdittir ve eleştirilere karşı savunmacı bir tutum sergilerler. Kısacası, potansiyellerinin çok altında bir performans gösterirler.
Büyüme Zihniyeti (Growth Mindset): Bu zihniyete sahip bireyler ise zekânın ve yeteneklerin çaba, doğru stratejiler ve öğrenme ile geliştirilebileceğine inanır. Beyni, çalıştıkça güçlenen bir kasa benzetirler.
- Sonuçları: Bu inanç, öğrencinin zorlukları birer öğrenme fırsatı olarak görmesini sağlar. Başarısızlığı, "henüz" başaramadıklarının bir göstergesi olarak kabul eder ve pes etmek yerine yeni stratejiler denerler. Çabayı, ustalığa giden yol olarak görürler ve başkalarının başarısından ilham alırlar. Eleştiriyi, kendilerini geliştirmek için değerli bir veri olarak kullanırlar.

Zihniyetin LGS/YKS Başarısındaki Somut Etkileri

Bu iki zihniyet arasındaki fark, özellikle LGS ve YKS gibi uzun soluklu hazırlık süreçlerinde kritik bir rol oynar. Şişli Halil Rıfat Paşa gibi rekabetçi bir çevrede eğitim gören öğrenciler için bu fark, başarı ve vazgeçiş arasındaki çizgiyi belirleyebilir.

Sabit zihniyetli bir öğrenci, deneme sınavında aldığı düşük bir notu kişisel bir yenilgi olarak görür, motivasyonunu kaybeder ve "Ben zaten yapamayacağım" diyerek çalışmayı bırakabilir. Büyüme zihniyetine sahip bir öğrenci ise aynı sonucu, "Hangi konularda eksiğim var? Bu hataları neden yaptım? Bir sonraki sınava kadar bu eksikleri nasıl kapatabilirim?" sorularını sorarak bir yol haritasına dönüştürür. Başarısızlık korkusu yerine öğrenme heyecanı duyar.

Sinas Koçluk ile Potansiyeli Keşfetmek: Halil Rıfat Paşa'da Büyüme Zihniyeti Nasıl Geliştirilir?

İyi haber şu ki; zihniyetler, değiştirilemez kişilik özellikleri değildir. Doğru rehberlik ve bilinçli pratikle, her öğrenci sabit bir zihniyetten büyüme zihniyetine geçiş yapabilir. İşte Halil Rıfat Paşa öğrenci koçluğu seanslarımızda bu dönüşümü sağlamak için kullandığımız bilimsel yöntemler:

Dilin Gücünü Fark Etme ve Dönüştürme: Öğrencilerimizin iç seslerini ve kullandıkları kelimeleri mercek altına alırız. "Bunu yapamam" yerine "Bunu yapmak için farklı bir yol denemeliyim", "Çok zor" yerine "Bu bana meydan okuyor ve beynimi geliştirecek" gibi ifadeleri yerleştirmelerine yardımcı oluruz.
Süreci ve Çabayı Övme: Toplum olarak genellikle sadece sonucu (yüksek not, kazanılan okul) takdir etme eğilimindeyiz. Biz ise koçluk sürecinde öğrencinin gösterdiği çabayı, kullandığı stratejileri, karşılaştığı zorluk karşısındaki direncini ve azmini takdir ederiz. Bu, öğrencinin çabalamanın değerli olduğunu içselleştirmesini sağlar.
"Henüz" Kelimesinin Sihri: Öğrencinin kurduğu olumsuz cümlelerin sonuna "henüz" kelimesini eklemesini teşvik ederiz. "Geometriyi anlamıyorum" cümlesi, "Geometriyi henüz anlamıyorum" haline geldiğinde, bu geçici bir durum olduğu ve çaba ile aşılabileceği mesajını beyne gönderir.
Başarısızlığı Yeniden Çerçeveleme: Her hatayı ve başarısızlığı bir öğrenme verisi olarak ele alırız. "Nerede hata yaptın?" sorusu yerine "Bu hatadan ne öğrendin?" sorusunu sorarak, başarısızlığın utanç verici bir son değil, gelişime giden yolda bir basamak olduğunu gösteririz.

Halil Rıfat Paşa'daki aileler ve öğrenciler için bir eğitim danışmanından daha fazlası olmayı, onların en yakınındaki gelişim partneri olmayı hedefliyoruz. Çocuğunuzun potansiyeline olan inancını tazelemek, ona zorluklar karşısında yılmamayı öğretmek ve akademik özgüvenini temelden inşa etmek için buradayız. Zekânın ve yeteneğin bir varış noktası değil, hayat boyu süren bir yolculuk olduğunu birlikte keşfedelim.

Etiketler: